మంత్రాలు & శ్లోకాలు | శ్రీ భగవద్గీత శ్లోకాలు
దశమోఽధ్యాయః (10) – విభూతియోగః
శ్రీభగవానువాచ –
భూయ ఏవ మహాబాహో శృణు మే పరమం వచః |
యత్తేఽహం ప్రీయమాణాయ వక్ష్యామి హితకామ్యయా || ౧ ||
న మే విదుః సురగణాః ప్రభవం న మహర్షయః |
అహమాదిర్హి దేవానాం మహర్షీణాం చ సర్వశః || ౨ ||
యో మామజమనాదిం చ వేత్తి లోకమహేశ్వరమ్ |
అసమ్మూఢః స మర్త్యేషు సర్వపాపైః ప్రముచ్యతే || ౩ ||
బుద్ధిర్‍జ్ఞానమసమ్మోహః క్షమా సత్యం దమః శమః |
సుఖం దుఃఖం భవోఽభావో భయం చాభయమేవ చ || ౪ ||
అహింసా సమతా తుష్టిస్తపో దానం యశోఽయశః |
భవంతి భావా భూతానాం మత్త ఏవ పృథగ్విధాః || ౫ ||
మహర్షయః సప్త పూర్వే చత్వారో మనవస్తథా |
మద్భావా మానసా జాతా యేషాం లోక ఇమాః ప్రజాః || ౬ ||
ఏతాం విభూతిం యోగం చ మమ యో వేత్తి తత్త్వతః |
సోఽవికంపేన యోగేన యుజ్యతే నాత్ర సంశయః || ౭ ||
అహం సర్వస్య ప్రభవో మత్తః సర్వం ప్రవర్తతే |
ఇతి మత్వా భజంతే మాం బుధా భావసమన్వితాః || ౮ ||
మచ్చిత్తా మద్గతప్రాణా బోధయంతః పరస్పరమ్ |
కథయంతశ్చ మాం నిత్యం తుష్యంతి చ రమంతి చ || ౯ ||
తేషాం సతతయుక్తానాం భజతాం ప్రీతిపూర్వకమ్ |
దదామి బుద్ధియోగం తం యేన మాముపయాంతి తే || ౧౦ ||
తేషామేవానుకంపార్థమహమజ్ఞానజం తమః |
నాశయామ్యాత్మభావస్థో జ్ఞానదీపేన భాస్వతా || ౧౧ ||
అర్జున ఉవాచ –
పరం బ్రహ్మ పరం ధామ పవిత్రం పరమం భవాన్ |
పురుషం శాశ్వతం దివ్యమాదిదేవమజం విభుమ్ || ౧౨ ||
ఆహుస్త్వామృషయః సర్వే దేవర్షిర్నారదస్తథా |
అసితో దేవలో వ్యాసః స్వయం చైవ బ్రవీషి మే || ౧౩ ||
సర్వమేతదృతం మన్యే యన్మాం వదసి కేశవ |
న హి తే భగవన్వ్యక్తిం విదుర్దేవా న దానవాః || ౧౪ ||
స్వయమేవాత్మనాత్మానం వేత్థ త్వం పురుషోత్తమ |
భూతభావన భూతేశ దేవదేవ జగత్పతే || ౧౫ ||
వక్తుమర్హస్యశేషేణ దివ్యా హ్యాత్మవిభూతయః |
యాభిర్విభూతిభిర్లోకానిమాంస్త్వం వ్యాప్య తిష్ఠసి || ౧౬ ||
కథం విద్యామహం యోగింస్త్వాం సదా పరిచింతయన్ |
కేషు కేషు చ భావేషు చింత్యోఽసి భగవన్మయా || ౧౭ ||
విస్తరేణాత్మనో యోగం విభూతిం చ జనార్దన |
భూయః కథయ తృప్తిర్హి శృణ్వతో నాస్తి మేఽమృతమ్ || ౧౮ ||
శ్రీభగవానువాచ –
హంత తే కథయిష్యామి దివ్యా హ్యాత్మవిభూతయః |
ప్రాధాన్యతః కురుశ్రేష్ఠ నాస్త్యంతో విస్తరస్య మే || ౧౯ ||
అహమాత్మా గుడాకేశ సర్వభూతాశయస్థితః |
అహమాదిశ్చ మధ్యం చ భూతానామంత ఏవ చ || ౨౦ ||
ఆదిత్యానామహం విష్ణుర్జ్యోతిషాం రవిరంశుమాన్ |
మరీచిర్మరుతామస్మి నక్షత్రాణామహం శశీ || ౨౧ ||
వేదానాం సామవేదోఽస్మి దేవానామస్మి వాసవః |
ఇంద్రియాణాం మనశ్చాస్మి భూతానామస్మి చేతనా || ౨౨ ||
రుద్రాణాం శంకరశ్చాస్మి విత్తేశో యక్షరక్షసామ్ |
వసూనాం పావకశ్చాస్మి మేరుః శిఖరిణామహమ్ || ౨౩ ||
పురోధసాం చ ముఖ్యం మాం విద్ధి పార్థ బృహస్పతిమ్ |
సేనానీనామహం స్కందః సరసామస్మి సాగరః || ౨౪ ||
మహర్షీణాం భృగురహం గిరామస్మ్యేకమక్షరమ్ |
యజ్ఞానాం జపయజ్ఞోఽస్మి స్థావరాణాం హిమాలయః || ౨౫ ||
అశ్వత్థః సర్వవృక్షాణాం దేవర్షీణాం చ నారదః |
గంధర్వాణాం చిత్రరథః సిద్ధానాం కపిలో మునిః || ౨౬ ||
ఉచ్చైఃశ్రవసమశ్వానాం విద్ధి మామమృతోద్భవమ్ |
ఐరావతం గజేంద్రాణాం నరాణాం చ నరాధిపమ్ || ౨౭ ||
ఆయుధానామహం వజ్రం ధేనూనామస్మి కామధుక్ |
ప్రజనశ్చాస్మి కందర్పః సర్పాణామస్మి వాసుకిః || ౨౮ ||
అనంతశ్చాస్మి నాగానాం వరుణో యాదసామహమ్ |
పితౄణామర్యమా చాస్మి యమః సంయమతామహమ్ || ౨౯ ||
ప్రహ్లాదశ్చాస్మి దైత్యానాం కాలః కలయతామహమ్ |
మృగాణాం చ మృగేంద్రోఽహం వైనతేయశ్చ పక్షిణామ్ || ౩౦ ||
పవనః పవతామస్మి రామః శస్త్రభృతామహమ్ |
ఝషాణాం మకరశ్చాస్మి స్రోతసామస్మి జాహ్నవీ || ౩౧ ||
సర్గాణామాదిరంతశ్చ మధ్యం చైవాహమర్జున |
అధ్యాత్మవిద్యా విద్యానాం వాదః ప్రవదతామహమ్ || ౩౨ ||
అక్షరాణామకారోఽస్మి ద్వంద్వః సామాసికస్య చ |
అహమేవాక్షయః కాలో ధాతాహం విశ్వతోముఖః || ౩౩ ||
మృత్యుః సర్వహరశ్చాహముద్భవశ్చ భవిష్యతామ్ |
కీర్తిః శ్రీర్వాక్చ నారీణాం స్మృతిర్మేధా ధృతిః క్షమా || ౩౪ ||
బృహత్సామ తథా సామ్నాం గాయత్రీ ఛందసామహమ్ |
మాసానాం మార్గశీర్షోఽహమృతూనాం కుసుమాకరః || ౩౫ ||
ద్యూతం ఛలయతామస్మి తేజస్తేజస్వినామహమ్ |
జయోఽస్మి వ్యవసాయోఽస్మి సత్త్వం సత్త్వవతామహమ్ || ౩౬ ||
వృష్ణీనాం వాసుదేవోఽస్మి పాండవానాం ధనంజయః |
మునీనామప్యహం వ్యాసః కవీనాముశనా కవిః || ౩౭ ||
దండో దమయతామస్మి నీతిరస్మి జిగీషతామ్ |
మౌనం చైవాస్మి గుహ్యానాం జ్ఞానం జ్ఞానవతామహమ్ || ౩౮ ||
యచ్చాపి సర్వభూతానాం బీజం తదహమర్జున |
న తదస్తి వినా యత్స్యాన్మయా భూతం చరాచరమ్ || ౩౯ ||
నాంతోఽస్తి మమ దివ్యానాం విభూతీనాం పరంతప |
ఏష తూద్దేశతః ప్రోక్తో విభూతేర్విస్తరో మయా || ౪౦ ||
యద్యద్విభూతిమత్సత్త్వం శ్రీమదూర్జితమేవ వా |
తత్తదేవావగచ్ఛ త్వం మమ తేజోంఽశసంభవమ్ || ౪౧ ||
అథవా బహునైతేన కిం జ్ఞాతేన తవార్జున |
విష్టభ్యాహమిదం కృత్స్నమేకాంశేన స్థితో జగత్ || ౪౨ ||
ఇతి శ్రీమద్భగవద్గీతాసూపనిషత్సు బ్రహ్మవిద్యాయాం యోగశాస్త్రే శ్రీకృష్ణార్జునసంవాదే విభూతియోగో నామ దశమోఽధ్యాయః || ౧౦ ||
మంత్రాలు & శ్లోకాలు | శ్రీ భగవద్గీత శ్లోకాలు
Bhagavad gita Chapter 10: daśamō:’dhyāyaḥ – vibhūtiyōgaḥ
śrībhagavānuvāca –
bhūya ēva mahābāhō śr̥ṇu mē paramaṁ vacaḥ |
yattē:’haṁ prīyamāṇāya vakṣyāmi hitakāmyayā || 1 ||
na mē viduḥ suragaṇāḥ prabhavaṁ na maharṣayaḥ |
ahamādirhi dēvānāṁ maharṣīṇāṁ ca sarvaśaḥ || 2 ||
yō māmajamanādiṁ ca vētti lōkamahēśvaram |
asammūḍhaḥ sa martyēṣu sarvapāpaiḥ pramucyatē || 3 ||
buddhir̆jñānamasammōhaḥ kṣamā satyaṁ damaḥ śamaḥ |
sukhaṁ duḥkhaṁ bhavō:’bhāvō bhayaṁ cābhayamēva ca || 4 ||
ahiṁsā samatā tuṣṭistapō dānaṁ yaśō:’yaśaḥ |
bhavanti bhāvā bhūtānāṁ matta ēva pr̥thagvidhāḥ || 5 ||
maharṣayaḥ sapta pūrvē catvārō manavastathā |
madbhāvā mānasā jātā yēṣāṁ lōka imāḥ prajāḥ || 6 ||
ētāṁ vibhūtiṁ yōgaṁ ca mama yō vētti tattvataḥ |
sō:’vikampēna yōgēna yujyatē nātra saṁśayaḥ || 7 ||
ahaṁ sarvasya prabhavō mattaḥ sarvaṁ pravartatē |
iti matvā bhajantē māṁ budhā bhāvasamanvitāḥ || 8 ||
maccittā madgataprāṇā bōdhayantaḥ parasparam |
kathayantaśca māṁ nityaṁ tuṣyanti ca ramanti ca || 9 ||
tēṣāṁ satatayuktānāṁ bhajatāṁ prītipūrvakam |
dadāmi buddhiyōgaṁ taṁ yēna māmupayānti tē || 10 ||
tēṣāmēvānukampārthamahamajñānajaṁ tamaḥ |
nāśayāmyātmabhāvasthō jñānadīpēna bhāsvatā || 11 ||
arjuna uvāca –
paraṁ brahma paraṁ dhāma pavitraṁ paramaṁ bhavān |
puruṣaṁ śāśvataṁ divyamādidēvamajaṁ vibhum || 12 ||
āhustvāmr̥ṣayaḥ sarvē dēvarṣirnāradastathā |
asitō dēvalō vyāsaḥ svayaṁ caiva bravīṣi mē || 13 ||
sarvamētadr̥taṁ manyē yanmāṁ vadasi kēśava |
na hi tē bhagavanvyaktiṁ vidurdēvā na dānavāḥ || 14 ||
svayamēvātmanātmānaṁ vēttha tvaṁ puruṣōttama |
bhūtabhāvana bhūtēśa dēvadēva jagatpatē || 15 ||
vaktumarhasyaśēṣēṇa divyā hyātmavibhūtayaḥ |
yābhirvibhūtibhirlōkānimāṁstvaṁ vyāpya tiṣṭhasi || 16 ||
kathaṁ vidyāmahaṁ yōgiṁstvāṁ sadā paricintayan |
kēṣu kēṣu ca bhāvēṣu cintyō:’si bhagavanmayā || 17 ||
vistarēṇātmanō yōgaṁ vibhūtiṁ ca janārdana |
bhūyaḥ kathaya tr̥ptirhi śr̥ṇvatō nāsti mē:’mr̥tam || 18 ||
śrībhagavānuvāca –
hanta tē kathayiṣyāmi divyā hyātmavibhūtayaḥ |
prādhānyataḥ kuruśrēṣṭha nāstyantō vistarasya mē || 19 ||
ahamātmā guḍākēśa sarvabhūtāśayasthitaḥ |
ahamādiśca madhyaṁ ca bhūtānāmanta ēva ca || 20 ||
ādityānāmahaṁ viṣṇurjyōtiṣāṁ raviraṁśumān |
marīcirmarutāmasmi nakṣatrāṇāmahaṁ śaśī || 21 ||
vēdānāṁ sāmavēdō:’smi dēvānāmasmi vāsavaḥ |
indriyāṇāṁ manaścāsmi bhūtānāmasmi cētanā || 22 ||
rudrāṇāṁ śaṅkaraścāsmi vittēśō yakṣarakṣasām |
vasūnāṁ pāvakaścāsmi mēruḥ śikhariṇāmaham || 23 ||
purōdhasāṁ ca mukhyaṁ māṁ viddhi pārtha br̥haspatim |
sēnānīnāmahaṁ skandaḥ sarasāmasmi sāgaraḥ || 24 ||
maharṣīṇāṁ bhr̥gurahaṁ girāmasmyēkamakṣaram |
yajñānāṁ japayajñō:’smi sthāvarāṇāṁ himālayaḥ || 25 ||
aśvatthaḥ sarvavr̥kṣāṇāṁ dēvarṣīṇāṁ ca nāradaḥ |
gandharvāṇāṁ citrarathaḥ siddhānāṁ kapilō muniḥ || 26 ||
uccaiḥśravasamaśvānāṁ viddhi māmamr̥tōdbhavam |
airāvataṁ gajēndrāṇāṁ narāṇāṁ ca narādhipam || 27 ||
āyudhānāmahaṁ vajraṁ dhēnūnāmasmi kāmadhuk |
prajanaścāsmi kandarpaḥ sarpāṇāmasmi vāsukiḥ || 28 ||
anantaścāsmi nāgānāṁ varuṇō yādasāmaham |
pitr̥̄ṇāmaryamā cāsmi yamaḥ samyamatāmaham || 29 ||
prahlādaścāsmi daityānāṁ kālaḥ kalayatāmaham |
mr̥gāṇāṁ ca mr̥gēndrō:’haṁ vainatēyaśca pakṣiṇām || 30 ||
pavanaḥ pavatāmasmi rāmaḥ śastrabhr̥tāmaham |
jhaṣāṇāṁ makaraścāsmi srōtasāmasmi jāhnavī || 31 ||
sargāṇāmādirantaśca madhyaṁ caivāhamarjuna |
adhyātmavidyā vidyānāṁ vādaḥ pravadatāmaham || 32 ||
akṣarāṇāmakārō:’smi dvandvaḥ sāmāsikasya ca |
ahamēvākṣayaḥ kālō dhātāhaṁ viśvatōmukhaḥ || 33 ||
mr̥tyuḥ sarvaharaścāhamudbhavaśca bhaviṣyatām |
kīrtiḥ śrīrvākca nārīṇāṁ smr̥tirmēdhā dhr̥tiḥ kṣamā || 34 ||
br̥hatsāma tathā sāmnāṁ gāyatrī chandasāmaham |
māsānāṁ mārgaśīrṣō:’hamr̥tūnāṁ kusumākaraḥ || 35 ||
dyūtaṁ chalayatāmasmi tējastējasvināmaham |
jayō:’smi vyavasāyō:’smi sattvaṁ sattvavatāmaham || 36 ||
vr̥ṣṇīnāṁ vāsudēvō:’smi pāṇḍavānāṁ dhanañjayaḥ |
munīnāmapyahaṁ vyāsaḥ kavīnāmuśanā kaviḥ || 37 ||
daṇḍō damayatāmasmi nītirasmi jigīṣatām |
maunaṁ caivāsmi guhyānāṁ jñānaṁ jñānavatāmaham || 38 ||
yaccāpi sarvabhūtānāṁ bījaṁ tadahamarjuna |
na tadasti vinā yatsyānmayā bhūtaṁ carācaram || 39 ||
nāntō:’sti mama divyānāṁ vibhūtīnāṁ parantapa |
ēṣa tūddēśataḥ prōktō vibhūtērvistarō mayā || 40 ||
yadyadvibhūtimatsattvaṁ śrīmadūrjitamēva vā |
tattadēvāvagaccha tvaṁ mama tējōṁ:’śasambhavam || 41 ||
athavā bahunaitēna kiṁ jñātēna tavārjuna |
viṣṭabhyāhamidaṁ kr̥tsnamēkāṁśēna sthitō jagat || 42 ||
iti śrīmadbhagavadgītāsūpaniṣatsu brahmavidyāyāṁ yōgaśāstrē śrīkr̥ṣṇārjunasaṁvādē vibhūtiyōgō nāma daśamō:’dhyāyaḥ || 10 ||
