మంత్రాలు & శ్లోకాలు | శ్రీ భగవద్గీత శ్లోకాలు
పంచమోఽధ్యాయః (5)– సన్న్యాసయోగః
అర్జున ఉవాచ –
సన్న్యాసం కర్మణాం కృష్ణ పునర్యోగం చ శంససి |
యచ్ఛ్రేయ ఏతయోరేకం తన్మే బ్రూహి సునిశ్చితమ్ || ౧ ||
శ్రీభగవానువాచ –
సన్న్యాసః కర్మయోగశ్చ నిఃశ్రేయసకరావుభౌ |
తయోస్తు కర్మసన్న్యాసాత్కర్మయోగో విశిష్యతే || ౨ ||
జ్ఞేయః స నిత్యసన్న్యాసీ యో న ద్వేష్టి న కాంక్షతి |
నిర్ద్వంద్వో హి మహాబాహో సుఖం బంధాత్ప్రముచ్యతే || ౩ ||
సాంఖ్యయోగౌ పృథగ్బాలాః ప్రవదంతి న పండితాః |
ఏకమప్యాస్థితః సమ్యగుభయోర్విందతే ఫలమ్ || ౪ ||
యత్సాంఖ్యైః ప్రాప్యతే స్థానం తద్యోగైరపి గమ్యతే |
ఏకం సాంఖ్యం చ యోగం చ యః పశ్యతి స పశ్యతి || ౫ ||
సన్న్యాసస్తు మహాబాహో దుఃఖమాప్తుమయోగతః |
యోగయుక్తో మునిర్బ్రహ్మ నచిరేణాధిగచ్ఛతి || ౬ ||
యోగయుక్తో విశుద్ధాత్మా విజితాత్మా జితేంద్రియః |
సర్వభూతాత్మభూతాత్మా కుర్వన్నపి న లిప్యతే || ౭ ||
నైవ కించిత్కరోమీతి యుక్తో మన్యేత తత్త్వవిత్ |
పశ్యఞ్ఛృణ్వన్స్పృశఞ్జిఘ్రన్నశ్నన్గచ్ఛన్స్వపఞ్ఛ్వసన్ || ౮ ||
ప్రలపన్విసృజన్గృహ్ణన్నున్మిషన్నిమిషన్నపి |
ఇంద్రియాణీంద్రియార్థేషు వర్తంత ఇతి ధారయన్ || ౯ ||
బ్రహ్మణ్యాధాయ కర్మాణి సంగం త్యక్త్వా కరోతి యః |
లిప్యతే న స పాపేన పద్మపత్రమివాంభసా || ౧౦ ||
కాయేన మనసా బుద్ధ్యా కేవలైరింద్రియైరపి |
యోగినః కర్మ కుర్వంతి సంగం త్యక్త్వాత్మశుద్ధయే || ౧౧ ||
యుక్తః కర్మఫలం త్యక్త్వా శాంతిమాప్నోతి నైష్ఠికీమ్ |
అయుక్తః కామకారేణ ఫలే సక్తో నిబధ్యతే || ౧౨ ||
సర్వకర్మాణి మనసా సన్న్యాస్యాస్తే సుఖం వశీ |
నవద్వారే పురే దేహీ నైవ కుర్వన్న కారయన్ || ౧౩ ||
న కర్తృత్వం న కర్మాణి లోకస్య సృజతి ప్రభుః |
న కర్మఫలసంయోగం స్వభావస్తు ప్రవర్తతే || ౧౪ ||
నాదత్తే కస్యచిత్పాపం న చైవ సుకృతం విభుః |
అజ్ఞానేనావృతం జ్ఞానం తేన ముహ్యంతి జంతవః || ౧౫ ||
జ్ఞానేన తు తదజ్ఞానం యేషాం నాశితమాత్మనః |
తేషామాదిత్యవజ్‍జ్ఞానం ప్రకాశయతి తత్పరమ్ || ౧౬ ||
తద్బుద్ధయస్తదాత్మానస్తన్నిష్ఠాస్తత్పరాయణాః |
గచ్ఛంత్యపునరావృత్తిం జ్ఞాననిర్ధూతకల్మషాః || ౧౭ ||
విద్యావినయసంపన్నే బ్రాహ్మణే గవి హస్తిని |
శుని చైవ శ్వపాకే చ పండితాః సమదర్శినః || ౧౮ ||
ఇహైవ తైర్జితః సర్గో యేషాం సామ్యే స్థితం మనః |
నిర్దోషం హి సమం బ్రహ్మ తస్మాద్ బ్రహ్మణి తే స్థితాః || ౧౯ ||
న ప్రహృష్యేత్ప్రియం ప్రాప్య నోద్విజేత్ప్రాప్య చాప్రియమ్ |
స్థిరబుద్ధిరసమ్మూఢో బ్రహ్మవిద్ బ్రహ్మణి స్థితః || ౨౦ ||
బాహ్యస్పర్శేష్వసక్తాత్మా విందత్యాత్మని యత్సుఖమ్ |
స బ్రహ్మయోగయుక్తాత్మా సుఖమక్షయమశ్నుతే || ౨౧ ||
యే హి సంస్పర్శజా భోగా దుఃఖయోనయ ఏవ తే |
ఆద్యంతవంతః కౌంతేయ న తేషు రమతే బుధః || ౨౨ ||
శక్నోతీహైవ యః సోఢుం ప్రాక్శరీరవిమోక్షణాత్ |
కామక్రోధోద్భవం వేగం స యుక్తః స సుఖీ నరః || ౨౩ ||
యోఽంతఃసుఖోఽంతరారామస్తథాంతర్జ్యోతిరేవ యః |
స యోగీ బ్రహ్మనిర్వాణం బ్రహ్మభూతోఽధిగచ్ఛతి || ౨౪ ||
లభంతే బ్రహ్మనిర్వాణం ఋషయః క్షీణకల్మషాః |
ఛిన్నద్వైధా యతాత్మానః సర్వభూతహితే రతాః || ౨౫ ||
కామక్రోధవియుక్తానాం యతీనాం యతచేతసామ్ |
అభితో బ్రహ్మనిర్వాణం వర్తతే విదితాత్మనామ్ || ౨౬ ||
స్పర్శాన్కృత్వా బహిర్బాహ్యాంశ్చక్షుశ్చైవాంతరే భ్రువోః |
ప్రాణాపానౌ సమౌ కృత్వా నాసాభ్యంతరచారిణౌ || ౨౭ ||
యతేంద్రియమనోబుద్ధిర్మునిర్మోక్షపరాయణః |
విగతేచ్ఛాభయక్రోధో యః సదా ముక్త ఏవ సః || ౨౮ ||
భోక్తారం యజ్ఞతపసాం సర్వలోకమహేశ్వరమ్ |
సుహృదం సర్వభూతానాం జ్ఞాత్వా మాం శాంతిమృచ్ఛతి || ౨౯ ||
ఇతి శ్రీమద్భగవద్గీతాసూపనిషత్సు బ్రహ్మవిద్యాయాం యోగశాస్త్రే శ్రీకృష్ణార్జునసంవాదే సన్న్యాసయోగో నామ పంచమోఽధ్యాయః || ౫ ||
మంత్రాలు & శ్లోకాలు | శ్రీ భగవద్గీత శ్లోకాలు
Bhagavad gita Chapter 5: pañcamō:’dhyāyaḥ – sannyāsayōgaḥ
arjuna uvāca –
sannyāsaṁ karmaṇāṁ kr̥ṣṇa punaryōgaṁ ca śaṁsasi |
yacchrēya ētayōrēkaṁ tanmē brūhi suniścitam || 1 ||
śrībhagavānuvāca –
sannyāsaḥ karmayōgaśca niḥśrēyasakarāvubhau |
tayōstu karmasannyāsātkarmayōgō viśiṣyatē || 2 ||
jñēyaḥ sa nityasannyāsī yō na dvēṣṭi na kāṅkṣati |
nirdvandvō hi mahābāhō sukhaṁ bandhātpramucyatē || 3 ||
sāṅkhyayōgau pr̥thagbālāḥ pravadanti na paṇḍitāḥ |
ēkamapyāsthitaḥ samyagubhayōrvindatē phalam || 4 ||
yatsāṅkhyaiḥ prāpyatē sthānaṁ tadyōgairapi gamyatē |
ēkaṁ sāṅkhyaṁ ca yōgaṁ ca yaḥ paśyati sa paśyati || 5 ||
sannyāsastu mahābāhō duḥkhamāptumayōgataḥ |
yōgayuktō munirbrahma nacirēṇādhigacchati || 6 ||
yōgayuktō viśuddhātmā vijitātmā jitēndriyaḥ |
sarvabhūtātmabhūtātmā kurvannapi na lipyatē || 7 ||
naiva kiñcitkarōmīti yuktō manyēta tattvavit |
paśyañchr̥ṇvanspr̥śañjighrannaśnangacchansvapañchvasan || 8 ||
pralapanvisr̥jangr̥hṇannunmiṣannimiṣannapi |
indriyāṇīndriyārthēṣu vartanta iti dhārayan || 9 ||
brahmaṇyādhāya karmāṇi saṅgaṁ tyaktvā karōti yaḥ |
lipyatē na sa pāpēna padmapatramivāmbhasā || 10 ||
kāyēna manasā buddhyā kēvalairindriyairapi |
yōginaḥ karma kurvanti saṅgaṁ tyaktvātmaśuddhayē || 11 ||
yuktaḥ karmaphalaṁ tyaktvā śāntimāpnōti naiṣṭhikīm |
ayuktaḥ kāmakārēṇa phalē saktō nibadhyatē || 12 ||
sarvakarmāṇi manasā sannyāsyāstē sukhaṁ vaśī |
navadvārē purē dēhī naiva kurvanna kārayan || 13 ||
na kartr̥tvaṁ na karmāṇi lōkasya sr̥jati prabhuḥ |
na karmaphalasamyōgaṁ svabhāvastu pravartatē || 14 ||
nādattē kasyacitpāpaṁ na caiva sukr̥taṁ vibhuḥ |
ajñānēnāvr̥taṁ jñānaṁ tēna muhyanti jantavaḥ || 15 ||
jñānēna tu tadajñānaṁ yēṣāṁ nāśitamātmanaḥ |
tēṣāmādityavaj-jñānaṁ prakāśayati tatparam || 16 ||
tadbuddhayastadātmānastanniṣṭhāstatparāyaṇāḥ |
gacchantyapunarāvr̥ttiṁ jñānanirdhūtakalmaṣāḥ || 17 ||
vidyāvinayasampannē brāhmaṇē gavi hastini |
śuni caiva śvapākē ca paṇḍitāḥ samadarśinaḥ || 18 ||
ihaiva tairjitaḥ sargō yēṣāṁ sāmyē sthitaṁ manaḥ |
nirdōṣaṁ hi samaṁ brahma tasmād brahmaṇi tē sthitāḥ || 19 ||
na prahr̥ṣyētpriyaṁ prāpya nōdvijētprāpya cāpriyam |
sthirabuddhirasammūḍhō brahmavid brahmaṇi sthitaḥ || 20 ||
bāhyasparśēṣvasaktātmā vindatyātmani yatsukham |
sa brahmayōgayuktātmā sukhamakṣayamaśnutē || 21 ||
yē hi saṁsparśajā bhōgā duḥkhayōnaya ēva tē |
ādyantavantaḥ kauntēya na tēṣu ramatē budhaḥ || 22 ||
śaknōtīhaiva yaḥ sōḍhuṁ prākśarīravimōkṣaṇāt |
kāmakrōdhōdbhavaṁ vēgaṁ sa yuktaḥ sa sukhī naraḥ || 23 ||
yō:’ntaḥsukhō:’ntarārāmastathāntarjyōtirēva yaḥ |
sa yōgī brahmanirvāṇaṁ brahmabhūtō:’dhigacchati || 24 ||
labhantē brahmanirvāṇaṁ r̥ṣayaḥ kṣīṇakalmaṣāḥ |
chinnadvaidhā yatātmānaḥ sarvabhūtahitē ratāḥ || 25 ||
kāmakrōdhaviyuktānāṁ yatīnāṁ yatacētasām |
abhitō brahmanirvāṇaṁ vartatē viditātmanām || 26 ||
sparśānkr̥tvā bahirbāhyāṁścakṣuścaivāntarē bhruvōḥ |
prāṇāpānau samau kr̥tvā nāsābhyantaracāriṇau || 27 ||
yatēndriyamanōbuddhirmunirmōkṣaparāyaṇaḥ |
vigatēcchābhayakrōdhō yaḥ sadā mukta ēva saḥ || 28 ||
bhōktāraṁ yajñatapasāṁ sarvalōkamahēśvaram |
suhr̥daṁ sarvabhūtānāṁ jñātvā māṁ śāntimr̥cchati || 29 ||
iti śrīmadbhagavadgītāsūpaniṣatsu brahmavidyāyāṁ yōgaśāstrē śrīkr̥ṣṇārjunasaṁvādē sannyāsayōgō nāma pañcamō:’dhyāyaḥ || 5 ||
